Spektrum autyzmu jest tematem bardzo poważnym i wartym uwagi każdego z nas. Możecie zadać sobie pytanie czemu, skoro nas bezpośrednio nie dotyczy.
Osób ze spektrum autyzmu jest wiele. Na tę chwilę są notowane w kategoriach zaburzenia, jednakże istnieją hipotezy, które mówią, że spektrum autyzmu jest po prostu innym sposobem funkcjonowania. Może warto dokładnie mu się przyjrzeć, by wiedzieć, jak rozmawiać z osobami ze spektrum i przynajmniej próbować zrozumieć ich tok myślenia. Dzisiaj jednak chciałabym zwrócić uwagę na wąski aspekt tego zaburzenia związany z dietą.
„Autyzm i dieta. Co jako rodzic powinieneś wiedzieć”, książka zainteresowała mnie, ponieważ ze względu na przyszłą pracę zawodową chcę zdobywać, jak największą wiedzę w tym temacie. Oczywiście jest to naturalnie w kręgu moich zainteresowań, lecz dotychczas nie miałam okazji lepiej zapoznać się z tematyką jedzenia i trudności z nim związanych, w kontekście spektrum autyzmu. Poza tym wydaje mi się, że dla rodziców zmagających się z tymi właśnie kłopotami, taka pozycja literacka może wiele wyjaśnić i pomóc zastosować różne techniki psychologiczne. Książka daje rodzicom poczucie, że można podjąć różne działania, które będą wartościowym doświadczeniem.
Jednak na początku chciałam rzec parę słów w kontekście warsztatu literackiego. Styl, którym napisana jest książka, jest bardzo przystępny, prosty w odbiorze. Podkreśla aspekty naukowe, ale nie przechodzi w tak zwany bełkot naukowy. Myślę, że dla każdego odpowiednio zmotywowanego czytelnika będzie to przejrzysta i klarowna treść. Przy tym całość jest bardzo wciągająca i czyta się ją tak dobrze, jak powieść fabularną. A to też jest bardzo ciekawe odczucie i godne pochwały. Wiedza i zainteresowanie zazwyczaj idą ze sobą w parze, ale tutaj to połączenie wprost perfekcyjne.
W książce wypowiadają się różne osoby, ale wszystkich łączy to samo podejście, które również ja staram się wyznawać i liczę, że w pracy zawodowej będę w stanie z niego czynnie korzystać. A mówię tutaj o założeniu, że niektóre cechy ze spektrum są wspólne, więc można czerpać z wzajemnego doświadczenia, jednakże należy pamiętać, że trudności związane z posiłkami mogą w autyzmie w ogóle nie wystąpić lub mieć całkowicie odmienny obraz. To optymalne spojrzenie i korzystanie ze źródeł przy jednoczesnym pamiętaniu o indywidualności.
Autorka na trudności związane z dietą patrzy poprzez wielowymiarowe podejście i w swoim poradniku przedstawia najróżniejsze możliwości. Ukazują one, skąd może brać się problem, jakie przeszkody mogą wystąpić i przede wszystkim, przedstawia wiele technik pozwalających na walkę z tymi trudnościami.
„Autyzm i dieta” jest pozycją w pewnym sensie naukową, gdyż nie są to tylko słowa wynikające wyłącznie z obserwacji i doświadczenia pisarki, ale także informacje i techniki poparte konkretnymi badaniami. Ich wypis znajduje się w bibliografii na końcu książki, co daje poczucie, że to rzetelna wiedza. Osoby bardziej zainteresowane mogą po przedstawione pozycje naukowe same sięgnąć, by pogłębić temat lub po prostu utwierdzić się w przedstawionych informacjach.
Warto też zwrócić uwagę, że połowa książki to wyjątkowo ciekawe przepisy kulinarne. Ich różnorodność naprawdę robi wrażenie i jest równa książkom kucharskim. Nie są to tylko propozycje stricte na obiad, ale cała gama przepisów na różne posiłki, przetwory oraz desery. Po lekturze, uważam, że można je wykorzystać nie tylko w kontekście diety osób ze spektrum, ale i dla siebie.
Podsumowując już moją wypowiedź, zdecydowanie polecam Wam tę książę. Jest to wartościowa pozycja, z której można wynieść wiele przydatnych informacji i skorzystać z podanych technik radzenia sobie z trudnościami w jedzeniu. Zarazem to niezwykły zbiór przepisów kucharskich, który może urozmaicić codzienne posiłki.
Sztukater.pl OLGA PIECHOTA
Gotowanie to czynność, która dla jednych jest przyjemnością, dla innych przykrym obowiązkiem. Bez względu na podejście, i tak gotujemy, bo przecież coś trzeba jeść, a i rodzinę czasem wypadałoby nakarmić 🙂 Wśród moich znajomych są prawdziwi wirtuozi kuchni – zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Są też tacy, którzy na co dzień nie bardzo mają czas, by tworzyć niezwykłe cuda, ale w weekendy chcą zaszaleć. Najczęstszym problemem, moim również, jest brak pomysłów. Zarówno ci, którzy w kuchni czują się jak ryba w wodzie, jak i ci, którzy wchodzą tam czasem za karę, zastanawiają się, co przyrządzić na obiad, by było smacznie, zdrowo i nie było nudno. Do tego, zabieganie wymusza na nas ugotowanie czegoś „na szybko”.
Dla wszystkich, którzy czują, że powyższy opis, choć w części, do nich pasuje, mam dobrą wiadomość. Oto nadchodzę z rozwiązaniem większości Waszych kulinarnych problemów. W jaki sposób? Już wyjaśniam!
Upiecz to!
Fantastyczna książka z prostymi, a co ważne, szybkimi przepisami. Upiecz to! to garść praktycznych i przydatnych informacji na temat gotowania – nawet dla początkujących lub niemiłujących gotowania 😉 Przepisy dotyczą wypiekania potraw, a więc ich przygotowanie nie zabiera dużo czasu. Wystarczy przygotować wskazane składniki, wrzucić do naczynka lub na blaszkę i do piekarnika. Reszta zrobi się sama, a w tym czasie można zająć się czymś zupełnie innym.
Książka została podzielona tematycznie. Najpierw znajdują się informacje o naczyniach przydatnych do pieczenia, dalej o przyprawach i innych dodatkach, które szybko i skutecznie poprawiają smak potraw. Dalej zaczynają się już prawdziwe przepisy i tu kolejne pozytywne zaskoczenie.
Każdy rozdział został zbudowany na bazie tego samego schematu. Najpierw podstawowe informacje zebrane w postaci tabelki. Tu znaleźć można pasujące do danego rodzaju mięsa warzywa, przyprawy i zioła. Dalej, również w tabelce znajdują się informacje o czasie, jaki jest potrzebny do upieczenia poszczególnych produktów. To pomaga nie tylko w zaplanowaniu posiłku i czasu na jego przygotowanie, ale pozwala również na projektowanie własnych potraw. Wiedząc, co piecze się mniej więcej tyle samo czasu, wiadomo, co ze sobą łączyć. Kolejna część to przepisy, a one również zostały uporządkowane według pewnego klucza. Jest nim czas pieczenia. Pierwsza część każdego rozdziału to potrawy, które pieką się do 30 minut, druga część to te, które potrzebują trochę więcej czasu.
Zgromadzone zostały przepisy z dań: rybnych, drobiowych, warzywnych i innych. Ciekawym dodatkiem są dania z ryżem i makaronem, pieczone owoce oraz ciastka i batoniki. Jest też osobny rozdział poświęcony daniom na szybko i na wolnym ogniu.
Jak dla mnie ta książka to odkrycie i rewelacja, a przepisy będę testować już od dziś. Od samego przeglądania (a wzbogacona jest cudownymi zdjęciami) zrobiłam się głodna i mam ochotę na każde z tych dań. Jak dla mnie to strzał w dziesiątkę, a prostota potraw jest zniewalająco kusząca 🙂
Upiecz to! Porażkoodporne przepisy na miarę każdej kuchni
- Iyer Rukmini | okładka
Smak dzikich roślin. Ponad 100 przepisów na potrawy sezonowe
Jedzenie produktów sezonowych w porze ich występowania to najlepszy sposób na to, by żyć w zgodzie z naturą i dostarczać organizmowi tego, czego faktycznie w danym momencie potrzebuje. Zimą są to kiszonki, bo trudno o świeże warzywa, latem zaś to wszystko, czym obrodzi natura.
Takie podejście jest też bazą książki, którą teraz chcę Wam zaprezentować. To odwołanie do natury, do jej dobrodziejstwa i darów, z których można korzystać. Została podzielona na cztery części, zgodnie z porami roku: wiosna, lato, jesień i zima.
Każda część zaczyna się krótkim wstępem z najważniejszymi informacjami na temat tego, jakie produkty spożywcze dominują w danym czasie i czego też potrzebuje nasz organizm. Dalej znajduje się kilka informacji na temat rośliny, do której autorka zachęca i kilka przepisów z jej wykorzystaniem. Potem następna roślina i znów przepisy. Dzięki temu nie tylko można spróbować ciekawych i nowych potraw, ale przede wszystkim można też dowiedzieć się, jakie korzyści płyną ze spożywania danego produktu i jakie ma on właściwości prozdrowotne. To nie tylko praktyczne przepisy co i jak ugotować, ale również garść przydatnych informacji.
Wśród przepisów znaleźć można receptury nie tylko na gotowe do spożycia potrawy, ale również naturalne octy i zdrowe napoje czy soki. To świetna alternatywa dla tych wszystkich sztucznych napojów, które dostępne są w sklepach, a dzieci się nimi „zalewają” bez ograniczeń, podnosząc tym samym poziom cukru do absurdalnych granic.
Książka jest niezwykle inspirująca i pobudzająca. Zachęca do zagłębienia się w temat darów natury i korzystania z nich na różne sposoby. Apetyczne zdjęcia, którymi została wzbogacona, powodują, że od samego patrzenia ślinka cieknie i chciałoby się wszystkiego spróbować.
Smak dzikich roślin
- Patrycja Machałek | okładka
Autyzm i dieta. Co jako rodzic powinieneś wiedzieć.
Pozostajemy w temacie książek kulinarnych i gotowania, ale tym razem nieco inaczej. Książka Autyzm i dieta to pozycja niezwykle wartościowa dla rodziców dzieci z autyzmem. Poprzedzona jest wstępem merytorycznym z bardzo praktycznymi informacjami, wskazówkami i podpowiedziami.
Rodzice znajdą tu nie tylko wyjaśnienia zachowań dzieci z autyzmem (zachowań związanych z jedzeniem i selektywnością potraw), ale również podpowiedzi, jak prowadzić trening jedzenia, by móc rozszerzać dietę malucha w kierunku bardziej zbilansowanej i zrównoważonej.
W jednym z rozdziałów autorka rozprawia się też z mitami, które krążą na temat żywienia dzieci z autyzmem. Ten wstęp to nie tylko garść fachowych i praktycznych informacji, ale przede wszystkim ogromne wsparcie dla rodziców. Zestaw podpowiedzi i wskazówek oraz wyjaśnienie wielu trudności pomoże rodzicom odpowiednio podejść do swojego dziecka, pomoże im uspokoić napięcia i niepokoje oraz lepiej zrozumieć pociechę, która przeżywa wiele silnych i zmiennych emocji, co powoduje, że może być niespokojna i poddenerwowana. Zrozumienie to klucz do uspokojenia wzajemnych relacji i wprowadzenia ich na przyjemniejsze tory.
W dalszej części książki znajdują się już przepisy. Zostały podzielone ze względu na rodzaje serwowanych posiłków. Pierwsze więc pojawiają się śniadania uzupełnione przez kolacje. To dlatego, że potrawy serwowane na te dwa posiłki mogą pojawiać się zamiennie. Kolejne są zupy, następnie drugie dania, a dalej mamy coś na słodko: sorbety, gofry, ciasteczka, budynie, koktajle i inne przekąski. Oczywiście nie są cukrowe bomby. Wszystkie propozycje opierają się na owocach, pełnych ziarnach, a nawet warzywach. To doskonała alternatywa dla typowych, popularnych słodyczy. Budynie czy sorbety zaprezentowane w książce są w pełni naturalne i zdrowe – więc bezpieczne.
Ta książka to nie tylko poradnik dietetyczny. To przede wszystkim poradnik – przyjaciel. Towarzysz rodzica, który stoi przed wielkim wyzwaniem. Od teraz ma przy swoim boku dodatkowe wsparcie.
Dzielnica rodzica Dorota Bajczyk
Obecnie coraz więcej diagnoz mówi o spektrum autyzmu, a zaburzenia te nie są już nawet klasyfikowane jako choroba. Szacuje się, że w Polsce 1 na 100 dzieci jest diagnozowane w tym kierunku. W najnowszych opracowaniach mówi się nawet, że spektrum autyzmu to po prostu odmienny wzorzec neurorozwojowy. Niezależnie od nazewnictwa, te całościowe zaburzenia rozwoju związane są jednak z szeregiem trudności – w kontaktach społecznych, w zakresie płynności mowy, w kwestii abstrakcyjnego myślenia. Wśród czynników wpływających na prawdopodobieństwo wystąpienia autyzmu wyróżnia się: czynniki genetyczne i środowiskowe, co oznacza, że modyfikacja tego ostatniego może w pewnym stopniu wpływać na osoby ze spektrum autyzmu. Wśród tych czynników środowiskowych w ostatnich latach zaczęto zwracać coraz baczniejszą uwagę na dietę. Zarówno naukowcy, jak i rodzice dzieci ze spektrum autyzmu dostrzegli bowiem pewne powiązania pomiędzy spożywanymi przez te dzieci pokarmami, a określonymi zachowaniami. Wynikać z tego może, iż modyfikacja diety wpłynąć może znacząco na funkcjonowanie dziecka, wyciszać pewne zachowania będące konsekwencją tej „inności”, szczególnie te społecznie nieakceptowane, utrudniające dziecku funkcjonowanie w społeczeństwie.
O tym, w jaki sposób autyzm wiąże się z dietą, jakie produkty są wskazane dla osób ze spektrum autyzmu, jakich grup produktów nie podawać, o różnego rodzaju dietach eliminacyjnych stosowanych u pacjentów ze spektrum autyzmu, a także o wybiórczości jedzenia pisze dr n.med.Justyna Jessa, autorka książki pt. „Autyzm i dieta. Co jako rodzic powinieneś wiedzieć”. Opublikowana nakładem Wydawnictwa Septem pozycja to wciąż unikalna książka na rynku wydawniczym, niewiele osób bowiem miało szansę zająć się tym tematem. Autorka, w ramach pracy nad doktoratem, przeprowadzała swoje badania w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie, zgłębiając zależności pomiędzy różnymi grupami produktów, a zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Książka jest niejako efektem tych badań, wzbogacona została jednak o pewne kwestie, m.in. związane z treningiem jedzenia czy o przepisy na zdrowe i smaczne dania, które możemy wprowadzić do diety osoby ze spektrum autyzmu. To pozycja zarówno dla rodziców czy opiekunów osób ze spektrum autyzmu, jak i dla specjalistów – terapeutów, logopedów, którzy chcą poszerzyć swoją wiedzę na temat funkcjonowania osób z ASC.
Książka składa się z pięciu części, z czego ostatnia, najobszerniejsza, to zbiór przepisów na pyszne dania, przygotowanych przez pasjonatkę gotowania, Paulę Kraśniewską. Znajdziemy tu propozycje na śniadania i kolacje, zupy, obiady, sorbety, gofry, ciasteczka, batoniki i wiele innych wspaniałych potraw i napojów. Zanim jednak delektować się będziemy tymi smakołykami, zajmiemy się odpowiedzią na pytanie, dlaczego dzieci ze spektrum autyzmu nie chcą jeść. Przede wszystkim zrozumiemy, że ta niechęć do spożywania pewnych pokarmów, a eliminacja innych nie wynika z chęci zrobienia na złość, nie jest przejawem buntu wobec rodzica. Autorka dokładnie tłumaczy, z czym związana jest selektywność żywieniowa, wiążąc ją przede wszystkim z problemami z integracją sensoryczną. Zauważa jednocześnie, że dzieci w spektrum autyzmu borykające się z problemami żywieniowymi, rozwijają się wolniej w sferze poznawczej niż pozostałe.
Część druga książki stanowi omówienie kwestii związanych z terapią karmienia. To praktyczne spojrzenie na problem zawierające szereg wskazówek dla rodziców/opiekunów/specjalistów, związanych z pracą na rzecz poprawy jakości funkcjonowania. Autorki tekstów: Monika Thiel oraz Anna Rejek dzielą się z nami swoimi doświadczeniami, zachęcając do wdrożenia konkretnych rozwiązań. Rozdział trzeci traktuje natomiast o problemach ze strony przewodu pokarmowego, takich jak: zaburzenie mikrobioty jelitowej, alergie i nietolerancje pokarmowe oraz stany zapalne i zaburzenia trwałe. Kolejny, merytoryczny rozdział, to omówienie najpopularniejszych diet stosowanych w terapii osób ze spektrum autyzmu. Znajdziemy tu zarówno fakty, jak i mity dotyczące m.in. diety antyglutenowej, antygrzybiczej czy niskoszczawianowej, a także zasady bezpiecznego wprowadzania diety eliminacyjnej.
Oczywiście nie można spodziewać się, że lektura książki, a co za tym idzie wprowadzenie (lub eliminacja) kilku produktów wyleczy w cudowny sposób dziecko. Ale z pewnością, nawet przy uwzględnieniu iż każde dziecko z ASC jest inne, będziemy mogli obserwować zmiany zachowań pod wpływem określonych produktów, zaś dzięki wskazówką podanym przez autorki w kwestii pracy z selektywnością, dzieci będą świadomie sięgać po produkty, które dotychczas wywoływały u nich dyskomfort bądź nawet przerażenie.
QulturaSlowa Justyna Gul